Tóm tắt: Giọng nói của chúng ta cũng quan trọng không kém gì lời nói của chúng ta. Thông qua giọng nói, chúng ta tạo ra những sắc thái của ý nghĩa, truyền tải cảm xúc của mình và tìm ra bí mật để giao tiếp thể hiện sự uy quyền của người lãnh đạo.
Sử dụng các nguyên tắc về thanh nhạc, bao gồm ba yếu tố ngôn ngữ: trọng âm (âm lượng), ngữ điệu (giọng điệu lên bổng và xuống trầm), và nhịp điệu (tốc độ).
Tăng âm lượng giọng nói. Để điều hướng dòng chảy của bất kỳ cuộc trò chuyện nào, bạn phải nhấn mạnh rõ ràng những gì các nhà ngôn ngữ học gọi là “từ trọng điểm”. Bạn sẽ nhấn mạnh các phần của thông điệp và chuyển hướng cuộc trò chuyện theo kết quả mong muốn của mình.
Sử dụng phong cách nói quyền lực: tập trung vào “giai điệu” của giọng nói, còn được gọi là ngữ điệu. Sự lên hoặc xuống giọng của chúng ta truyền đạt ý nghĩa ngữ pháp (câu hỏi hoặc câu trần thuật) hoặc thậm chí là thái độ (ngạc nhiên, vui mừng, châm chọc).
Điều chỉnh nhịp điệu giọng nói với giai điệu phù hợp. Cố tình thay đổi tốc độ của chúng ta với những khoảng nghỉ để tạo ra dấu câu “bằng giọng nói”, một cách mạnh mẽ để kiểm soát mạch của câu chuyện.
Nghĩ về một người dường như luôn thu hút sự chú ý trong các cuộc họp, thuyết trình hoặc thậm chí là các cuộc trò chuyện. Điều gì khiến những ý tưởng của họ được lắng nghe và đánh giá cao? Mặc dù đó có thể là nụ cười hay giao tiếp bằng mắt, nhưng các nghiên cứu cho thấy giọng nói của chúng ta ảnh hưởng rất lớn đến ấn tượng của chúng ta.
Giọng nói của chúng ta cũng quan trọng như những lời chúng ta nói. Giọng nói có sức mạnh đánh thức các giác quan, dẫn dắt người khác hành động, chốt các hợp đồng hoặc giúp chúng ta thành công trong các buổi phỏng vấn xin việc.
Nói một cách đơn giản, dấu ấn giọng nói của chúng ta đóng góp nhiều hơn chúng ta nghĩ đến thành công của chúng ta, cả về mặt cá nhân và chuyên môn, thậm chí còn ảnh hưởng đến sự hấp dẫn và sức hút được người khác cảm nhận. Thông qua giọng nói, chúng ta tạo ra những sắc thái của ý nghĩa, truyền đạt cảm xúc của mình và tìm ra bí quyết để giao tiếp thể hiện sự uy quyền của người lãnh đạo – một phẩm chất khó nắm bắt mà chúng ta coi trọng ở những nhà lãnh đạo dường như toát lên sự tự tin và sức ảnh hưởng. Giống như dấu vân tay, không có hai giọng nói nào có cùng đặc điểm. Mỗi người chúng ta đều có một giọng nói độc đáo.
Vậy, làm thế nào để chúng ta rèn luyện giọng nói của mình trở nên hấp dẫn, hiệu quả và thu hút sự chú ý hơn?
Đầu tiên, chúng ta cần hiểu về thanh nhạc.
Hãy tưởng tượng bạn đang làm việc trong một văn phòng đầy những giọng nói đơn điệu, đều đều, hoặc kiểu nói “giọng robot” mà bạn thường thấy trong phim khoa học viễn tưởng. Làm thế nào để bạn hiểu được toàn bộ ý nghĩa của lời nói của bất kỳ ai trong một môi trường như vậy? Sẽ cực kỳ khó khăn. Đó là lý do tại sao việc nghiên cứu về thanh nhạc – những tính chất phi ngôn ngữ trong giọng nói của chúng ta – lại có giá trị to lớn.
Thanh nhạc chủ yếu bao gồm ba yếu tố ngôn ngữ: trọng âm (âm lượng), ngữ điệu (giọng điệu lên xuống) và nhịp điệu (tốc độ). Thông qua kinh nghiệm giảng dạy tại Đại học New York và các chuyên gia ngôn ngữ và truyền thông tại Trụ sở chính của Liên Hiệp Quốc, chúng tôi nhận thấy rằng việc kết hợp thanh nhạc với các kỹ năng nói trước công chúng – hoặc cái được gọi là phong cách nói quyền lực – bổ trợ cho lời nói của chúng ta với ý nghĩa và cảm xúc thúc đẩy người khác hành động. Do đó, việc thành thạo sự kết hợp này là điều then chốt để tạo ra những bài thuyết trình tuyệt vời, toát lên phong thái lãnh đạo và áp dụng các kỹ năng như ảnh hưởng và thuyết phục để đạt được thành công.
Làm thế nào để tận dụng giọng nói của bạn một cách triệt để
Sử dụng những mẹo thực tế này – dựa trên ngôn ngữ học, nghiên cứu khoa học và kinh nghiệm chuyên môn của chúng tôi – để khai thác sức mạnh nói của bạn, kết nối với người khác và đạt được tiềm năng đầy đủ của bạn tại nơi làm việc.
Tăng âm lượng giọng nói để truyền tải mạnh mẽ thông điệp của bạn.
Sức mạnh giọng nói là tiếng nói sấm sét thường được cho là của các chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, những người biết cách thu hút sự chú ý thông qua cách thể hiện giọng nói của họ. Bí quyết của họ là gì? Tận dụng sức mạnh của độ cao giọng nói hoặc cộng hưởng giọng nói – nghĩa là, sử dụng âm lượng để truyền đạt ý định của họ theo những cách có ý nghĩa và chiến lược.
Sử dụng âm lượng hiệu quả không chỉ đơn thuần là cố gắng trở thành người nói to nhất trong phòng. Để điều hướng dòng chảy của bất kỳ cuộc trò chuyện nào, bạn phải nhấn mạnh rõ ràng những gì các nhà ngôn ngữ học gọi là “từ trọng tâm”. Khi bạn cố tình đặt trọng tâm vào một số từ nhất định, bạn sẽ nhấn mạnh các phần của thông điệp và chuyển hướng cuộc trò chuyện theo kết quả mong muốn của bạn. Ngay cả những sắc thái nhỏ nhất cũng có thể thay đổi đáng kể ý nghĩa của câu của bạn, thể hiện ẩn ý của bạn và tác động đến cách thông điệp của bạn được diễn đạt.
Ví dụ, hãy nghĩ về những cuộc đối thoại qua lại diễn ra trong các cuộc họp lên kế hoạch. Bạn có thể cố tình tác động đến hành vi của người khác bằng cách điều chỉnh âm lượng của mình trên các từ cụ thể (động từ, tính từ, danh từ và trạng từ có xu hướng là các từ trọng tâm vì chúng mang nhiều ý nghĩa nhất khi chúng ta nói) giúp điều hướng cuộc thảo luận hoặc đàm phán theo một hướng cụ thể. Hãy lắng nghe cách sử dụng âm lượng trong hai câu nhưng cách phản hồi khác nhau sau đây (với phần in đậm là âm lượng được nhấn mạnh):
Vậy, chúng ta sẽ lên lịch tổ chức HAI hội thảo trên web vào mùa xuân này. → (là hai cái chứ không phải một?)
Vậy, chúng ta sẽ lên lịch tổ chức hai hội thảo trên web vào MÙA XUÂN NÀY. → (vào mùa xuân chứ không phải là mùa hè này.)
Trong những ví dụ trên, chúng tôi đã sử dụng âm lượng để chuyển hướng của cuộc đối thoại và dĩ nhiên nó sẽ thay đổi kết quả. Câu đầu tiên tập trung vào việc cần tổ chức BAO NHIÊU cuộc họp, trong khi câu thứ hai hướng cuộc trò chuyện về THỜI ĐIỂM cần tổ chức các cuộc họp đó. Mỗi câu sẽ gợi ra phản hồi khác nhau từ người nghe và dẫn đến một cuộc thảo luận hoàn toàn khác.
Để tạo ấn tượng mạnh mẽ trong cuộc họp tiếp theo, hãy thử nhấn mạnh các từ khóa để tạo ra cái mà các nhà ngôn ngữ học gọi là “tâm điểm thông tin” và điều hướng cuộc thảo luận. Tương tự, bạn có thể sử dụng chiến lược này để phóng đại hoặc giảm thiểu các đề nghị và nhượng bộ, thay đổi tiến trình của bất kỳ cuộc đàm phán nào.
Biểu đạt uy quyền lãnh đạo mạnh mẽ bằng cách sử dụng ngữ điệu quyền lực.
Phong cách nói quyền lực kết hợp với ngữ điệu có chủ đích sẽ giúp bạn đạt được sự rõ ràng và tự tin. Nghiên cứu gần đây về ngôn ngữ phụ (những tín hiệu giọng nói tinh tế mà chúng ta sử dụng để tăng cường ý nghĩa của từ ngữ) cho thấy việc điều hướng có chủ đích giữa phong cách nói quyền lực và thiếu quyền lực có thể tạo ra sự khác biệt lớn khi bạn cố gắng truyền đạt sự uy quyền và phong thái lãnh đạo.
Chìa khóa để đạt được phong cách nói quyền lực, đặc biệt là trong các buổi phỏng vấn xin việc và ra quyết định tuyển dụng, là tập trung vào “giai điệu” của giọng nói, còn được gọi là ngữ điệu. Sự lên xuống của giọng nói truyền tải ý nghĩa ngữ pháp (câu hỏi hoặc câu trình bày) hoặc thậm chí là thái độ (ngạc nhiên, vui mừng, mỉa mai). Ví dụ, để nghe tự tin hơn, bạn có thể dần dần hạ thấp giọng điệu xuống ở cuối các câu lệnh bạn muốn nhấn mạnh. Hãy nghĩ về cách cao độ giọng nói của bạn tự nhiên giảm xuống khi bạn đang tuyên bố. Lời khuyên cho bạn là đừng hạ giọng nói của bạn chỉ vì bạn muốn hạ thấp nó. Thay vào đó, hãy tập trung vào một cao độ giọng nói bạn cảm thấy thoải mái và chân thật với giọng của bạn.
Để thể hiện uy tín lãnh đạo mạnh mẽ hơn, hãy kết hợp kỹ thuật này với việc tăng âm lượng giọng nói của bạn trên các từ trọng tâm quan trọng. Hai yếu tố này sẽ giúp bạn toát lên sự năng lực và quyền uy. Khi kết hợp với các sự kiện quan trọng, những tuyên bố hướng tới tương lai và cách diễn đạt thẳng thắn, phong cách nói quyền lực là chìa khóa cho các kỹ năng thuyết trình hấp dẫn.
“Hãy lấy ý kiến thứ hai từ người trưởng nhóm dự án của họ.”
Mặt khác, ngữ điệu của bạn cũng có thể biểu hiện một phong cách nói thiếu quyền lực. Ví dụ, nó có thể ngụ ý ngược lại với những gì bạn muốn nói (một câu hỏi so với một câu tuyên bố). Các từ đệm hoặc sự do dự cũng có thể đặc trưng cho một phong cách nói thiếu quyền lực, ví dụ:
Từ giảm thiểu trách nhiệm: “loại là,” “có lẽ,” “khoảng,” “tôi đoán,” và “tôi nghĩ”
Sự do dự/từ đệm: (“ừm,” “ừ,” “à,” và “bạn biết đấy”)
Các từ vô nghĩa: (“ồ giời,” và “hãy xem”)
Câu nghi vấn đuôi (“đúng không?” “phải không?” “ổn chứ?” và “bạn không nghĩ vậy sao?”)
“Bạn không nghĩ rằng chúng ta nên, ừm, có lẽ xem xét lấy ý kiến thứ hai từ trưởng nhóm dự án của họ?”
Đặc biệt trong những tình huống quan trọng chẳng hạn như phỏng vấn xin việc hoặc thuyết trình quan trọng, việc sử dụng phong cách nói do dự có thể khiến các bên liên quan nghi ngờ về uy tín, thẩm quyền và sự tự tin của bạn.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là trong các môi trường hợp tác như các cuộc họp nhóm thông thường hoặc thảo luận sôi nổi – một phong cách nói thiếu quyền lực có thể hữu ích để làm dịu các tuyên bố vì lý do lịch sự, tôn trọng hoặc nghi thức. Các cụm từ như “Tôi nghĩ,” “Tôi đoán” hoặc “Theo tôi thấy,” có thể khiến các tuyên bố bớt gay gắt hơn và tùy thuộc vào tình huống, có thể cởi mở và đồng cảm hơn.
Xem xét sự khác biệt giữa hai tuyên bố này:
“Tôi nghĩ chúng ta nên cân nhắc một cách tiếp cận khác …”
“Chúng ta cần phải thực hiện một cách tiếp cận khác”
Câu đầu tiên hướng nhiều hơn đến giải pháp so với mệnh lệnh hoặc buộc tội, và có thể được đón nhận nhiều hơn bởi một số đối tượng. Tất nhiên, giống như bất kỳ lời khuyên nào, bạn sẽ muốn nêu ra các sự thật có cơ sở và giải pháp theo sau các tuyên bố theo phong cách thiếu quyền lực để kết hợp các yếu tố của phong cách nói quyền lực và khiến lập luận của bạn thuyết phục hơn.
Điều chỉnh nhịp điệu giọng nói của bạn với giai điệu phù hợp.
Giống như tiếng gió thỉnh thoảng hú, thì thầm hay gào thét theo cảm xúc, thông điệp của chúng ta được cảm nhận khác nhau tùy thuộc vào cách chúng ta sử dụng nhịp điệu trong giọng nói. Cố tình thay đổi tốc độ nói của chúng ta với các nhịp dừng hấp dẫn sẽ tạo ra dấu câu “bằng giọng nói”, một cách mạnh mẽ để giữ nhịp cho khoảnh khắc đó. Các nghiên cứu tiết lộ tầm quan trọng của dấu câu bằng giọng nói, không chỉ đối với người đọc bài phát biểu được phiên âm trong công nghệ nhận dạng giọng nói tự động (Automatic Speech Recognition – ASR) mà còn trong việc thu hút sự chú ý đến các điểm năng động trong các cuộc đối thoại của chúng ta.
Chúng ta thường tưởng tượng các cuộc trò chuyện trôi chảy và liên tục như một dòng sông, nhưng giọng nói trôi chảy thực sự chứa đầy những mô hình phức tạp về việc bắt đầu và dừng lại có ý thức mà các nhà ngôn ngữ học gọi là các nhóm suy nghĩhoặc cách diễn đạt bằng âm thanh. Trong mỗi câu, những “cụm từ ý nghĩa” ngắn này thể hiện một ý tưởng duy nhất và được ngăn cách bằng một dấu tạm dừng.
Những tác động tinh tế của các nhóm suy nghĩ này thường bị bỏ qua tại nơi làm việc. Tuy nhiên, những nhóm cụm từ ngắn được sắp xếp theo nhịp điệu này là những mô hình giọng nói đã được chứng minh là tạo ra bài phát biểu có mục đích. Hãy xem cách các nhóm suy nghĩ làm phong phú thêm câu này với các nhịp dừng có chủ ý giữa các cụm từ (với phần in đậm là âm lượng được nhấn mạnh, dấu ”/” biểu hiện cho khoảng nghỉ khi nói):
“Nếu bạn muốn trở thành NHÀ LÃNH ĐẠO hãy TRAO QUYỀN cho người khác.”
Bằng cách do dự trước từ “TRAO QUYỀN”, chúng ta tạo ra cảm giác hồi hộp cho người nghe. (“Tôi cần gì để trở thành một LÃNH ĐẠO? Hãy nói cho tôi biết!”) Một khi chúng ta trả lời câu hỏi, câu nói trở nên mạnh mẽ hơn một chút. Khi bạn luyện tập, đừng ngại sáng tạo vượt ra ngoài các dấu câu. Chia cùng một câu thành nhiều nhóm suy nghĩ hơn để xem nó làm nổi bật ý nghĩa hơn không như trong ví dụ dưới đây:
“Nếu BẠN muốn | trở thành LÃNH ĐẠO | hãy TRAO QUYỀN cho người khác.”
Trong khi trong ví dụ đầu tiên nói về hai nhóm suy nghĩ nhấn mạnh mục tiêu tổng thể của lãnh đạo hiệu quả, thì ví dụ thứ hai tạo ra sự nhấn mạnh sâu sắc hơn về người thực hiện hành động.
Bạn càng nói theo các cụm từ rõ ràng thì người khác càng có nhiều thời gian để xử lý ý tưởng của bạn và bạn sẽ đạt được độ rõ ràng hơn. Hơn nữa, các nhóm suy nghĩ, khi kết hợp với những thay đổi âm lượng của các từ trọng tâm và ngữ điệu của phong cách nói quyền lực, đã được chứng minh là cải thiện đáng kể chất lượng giọng nói, thậm chí tăng cơ hội được tuyển dụng của mọi người. Để ví dụ một tình huống kết hợp với cả ba yếu tố trên, hãy nghĩ về việc mặc cả xảy ra trong quá trình đàm phán lương:
Tôi nghĩ tôi muốn chấp nhận ĐỀ NGHỊ | nhưng, ừm, tôi cũng muốn yêu cầu tăng lương 15% | ĐƯỢC KHÔNG? (Bạn có chấp nhận mức 15% không?)
“Tôi sẽ CHẤP NHẬN đề nghị | với mức tăng lương 15% (Tôi không muốn mức 12%.)
Trong ví dụ đầu tiên, các nhóm suy nghĩ được kết hợp với cách diễn đạt của phong cách nói thiếu quyền lực để chỉ ra những điểm khuyết trong một cuộc đàm phán vẫn đang diễn ra. Nó kém rõ ràng hơn so với ví dụ thứ hai, trong đó các nhóm suy nghĩ được kết hợp với phong cách nói quyền lực, tạo ra các từ trọng tâm nhấn mạnh việc chấp nhận các điều khoản cuối cùng sau khi xác nhận mức lương yêu cầu.
Cách chúng ta sử dụng giọng nói khi nói chuyện cũng quan trọng như những gì chúng ta diễn đạt bằng lời. Phong thái của giọng nói có thể là một phần quan trọng của bộ kỹ năng chuyên nghiệp và thu hút sự chú ý trong các cuộc họp, thuyết trình. Giống như tiếng gió thường hòa quyện với những cơn gió giật, những dồn dập và trào dâng mà chúng ta truyền tải cho giọng nói của mình sẽ bổ sung cho thông điệp của chúng ta bằng ý định của chúng ta. Thay vì dùng những tiếng nói thì thầm nhỏ nhẹ trong công việc, hãy kết hợp các yếu tố giọng nói này để tạo ra một phong cách nói mạnh mẽ và vang dội, giúp truyền năng lượng cho khán giả, tập hợp các nhóm lại và biến đổi các cuộc đối thoại tại nơi làm việc để đạt được tác động lâu dài.
Được chuyển ngữ từ bài viết “Don’t Underestimate the Power of Your Voice” đăng tải trên website Harvard Business Review bởi tác giả Dan Bullock và Raúl Sánchez.
Được dịch bởi Nguyễn Đỗ Minh Đức.
Kênh thông tin liên hệ và kết nối cùng PnB Education:
Website: http://pnb.edu.vn/
Email: [email protected]
Hotline/Zalo: 0986.2010.32 (Ms. Huyền)
Tiktok: https://www.tiktok.com/@haudang.talent
Youtube: https://www.youtube.com/@pnbeducation
Facebook Page: https://www.facebook.com/TochucgiaoducPnB
Facebook Group: https://www.facebook.com/groups/giaotiepmoingay
Zalo Group: https://zalo.me/g/apfeuq097